Zdarza się, że pacjenci trafiają do ortopedy zaniepokojeni powstaniem guzowatego tworu okolicy nadgarstka, bądź stopy. Ich myśli często kierują się w stronę zmian o charakterze nowotworowych. Całe szczęście ta guzowata zmiana w większości przypadków okazuje się ganglionem.
GANGLION
Definicja:
Ganglion to zachyłek jamy stawowej lub pochewki ścięgnistej wypełniony surowiczą treścią. Zawartość ganglionu może mieć galaretowatą, gęstą konsystencję (stąd też inna nazwa torbiel galaretowata). Najczęściej spotykanym miejscem występowania zmiany jest okolica nadgarstka (powierzchnia dłoniowa i grzbietowa) oraz stopa (okolica śródstopia i stępu).
Patogeneza:
Za główną przyczynę powstawania ganglionów przyjmuje się zmiany o charakterze przeciążeniowym związane z wykonywanym zawodem (kasjerka, informatyk, budowlaniec) lub często powtarzaną aktywnością sportową (tenis, kulturystyka, siatkówka).
Pochewki ścięgniste, a także błony maziowe stawów w naturalnych warunkach wytwarzają płyn stawowy w niewielkiej ilości. Płyn ten „odżywia” chrząstkę w stawach i umożliwia „ślizg” ścięgien w pochewkach.
W sytuacji długotrwałego drażnienia błony maziowej powstaje stan zapalny, który doprowadza do zwiększonej produkcji płynu i wysięku w stawie lub pochewkach ścięgien, oraz do rozciągania tych struktur, co daje początek powstawaniu zachyłków. Zachyłek łączy się z jamą stawu lub z pochewką ścięgnistą szypułą, tworzącą pewnego rodzaju zastawkę, która nie pozwala płynowi wysiękowemu cofnąć się z zachyłka. W ten sposób ganglion rośnie. Płyn w obrębie ganglionu ma tendencję do częściowej resorbcji, co powoduje gęstnienie jego zawartości.
Rys. Schemat budowy ganglionu. (źródło: internet)
Objawy:
Guzowaty twór, najczęściej okolicy grzbietowej nadgarstka o rożnej wielkości i twardości
Ból (nie zawsze)
Ograniczenie ruchu (nie zawsze)
Diagnostyka:
RTG – celem wykluczenia zmian o charakterze kostnym
USG – podstawowa metoda w diagnostyce zmian „tkanek miękkich” , dająca odpowiedź odnośnie zawartości zmiany, jej dokładnej wielkości i położenia względem innych struktur anatomicznych
MRI – rzadziej używane, w przypadku wątpliwości diagnostycznych
Leczenie:
Wstępnie leczenie polega na zwalczeniu stanu zapalnego poprzez zastosowanie odciążania kończyny, fizykoterapię i zlecenie leków doustnych przeciwzapalnych.
Jeśli metody te nie przyniosą pożądanego rezultatu stosuje się punkcję, czyli nakłucie ganglionu z aspiracją jego treści i podaniem do światła zmiany leku przeciwzapalnego (sterydu).
W sytuacjach nawrotu torbieli galaretowatej można rozważyć leczenie chirurgiczne, czyli wycięcie zmiany w warunkach bloku operacyjnego. Należy pamiętać, że w większości przypadków leczenie chirurgiczne jest skuteczne, aczkolwiek nie gwarantuje braku nawrotu choroby.
Należy pamiętać, że w większości przypadków leczenie chirurgiczne jest skuteczne, aczkolwiek nie gwarantuje braku nawrotu choroby.
Napisz komentarz