Palec „trzaskający”, palec „przeskakujący”, czy palec „strzelający” to wszystko określenia opisujące tą samą przypadłość.
Cechą charakterystyczną choroby jest pojawianie się dolegliwości bólowych i blokowanie ruchu przy próbie prostowania i zginania palca lub palców. Dodatkowo podczas ruchów palców często występuje charakterystyczny dźwięk, przez pacjentów opisywany jako „trzask” lub „przeskakiwanie”. Podczas badania wyczuwalny jest także guzek w okolicy pogrubionej pochewki ścięgna zginacza. Guzek pojawia się przy podstawie palca po stronie dłoniowej i może utrudniać wykonywanie codziennych czynności. Choroba może dotyczyć jednego lub kilku palców, jednej lub obu rąk. Szczególnie często schorzenie dotyczy kciuka. Choroba głównie dotyczy osób po 40 roku życia, częściej występuje u kobiet.
Cechą charakterystyczną choroby jest pojawianie się dolegliwości bólowych i blokowanie ruchu przy próbie prostowania i zginania palca lub palców. Dodatkowo podczas ruchów palców często występuje charakterystyczny dźwięk, przez pacjentów opisywany jako „trzask” lub „przeskakiwanie”. Podczas badania wyczuwalny jest także guzek w okolicy pogrubionej pochewki ścięgna zginacza.
Objawy
Bolesny ruch palca/palców
Ograniczenie bólowe ruchu palca/palców
Bolesny uciskowo guzek po dłoniowej stronie, u podstawy palca
Blokowanie ruchu palca/palców
Uczucie przeskakiwania w czasie zginania i prostowania palca/palców
Trochę anatomii
Ścięgno stanowi naturalne przedłużenie mięśnia. Poprzez ścięgno mięsień łączy się z kostnym punktem przyczepu mięśnia. Ścięgno jest istotną częścią mięśnia, a jego zadaniem jest przenoszenie siły skurczu mięśniowego na elementy kostne szkieletu
Każde ścięgno znajduje się w pochewce, która go otacza. Pochewka ścięgnista złożona jest z dwóch warstw: zewnętrznej warstwy włóknistej i wewnętrznej warstwy maziowej, zdolnej do produkcji płynu maziowego. Ścięgno znajdujące się wewnątrz pochewki przesuwa się i ślizga unikając tarcia o przyległe struktury anatomiczne.
Na czym polega choroba?
Przeciążenie aparatu ścięgnistego, choroby reumatologiczne, urazy, zmiany hormonalne prowadzić mogą do powstania procesu zapalnego w obrębie pochewki ścięgnistej.
Najczęstszą przyczyną choroby są procesy przeciążeniowe w obrębie rąk. Dochodzi do nich nie tylko przy ciężkich wysiłkach fizycznych, treningach sportowych, ale także przy prostych lecz powtarzających się ruchach zginania i prostowania palców. Przykładem może być praca przy komputerze.
Zwykle zapalenie dotyczy warstwy wewnętrznej pochewki, a rzadziej samego ścięgna. Długo utrzymujący się proces zapalny prowadzi do przerastania pochewki ścięgna zginacza na grubość, najczęściej na jej krótkim odcinku. Fizjologicznie wąska przestrzeń między ścięgnem, a pochewką jeszcze bardziej się zwęża i oba elementy – ścięgno i warstwa maziowa pochewki – zaczynają o siebie trzeć. Tarcie między ścięgnem, a jego pochewką jest bezpośrednią przyczyną bólu odczuwanego przez pacjenta w czasie ruchu zginania i prostowania palca. To samo tarcie powoduje, że następuje postęp lokalnego procesu zapalnego pochewki, której ściany jeszcze bardziej przerastają na grubość, czego efektem jest tworzenie się guzkowatego zniekształcenia pochewki i całkowitego zablokowania ruchu ścięgna wewnątrz pochewki.

Rys. Mechanizm powstawania „palca trzaskającego”. (źródło:www.healthdirect.gov.au/surgery)
Diagnostyka
Rozpoznanie „palca trzaskającego” odbywa się głównie w oparciu o dokładnie zebrany wywiad lekarski i badanie fizykalne przeprowadzone przez ortopedę.
Kwalifikację do leczenia operacyjnego warto poprzedzić wykonaniem badania USG i RTG.
Leczenie
W początkowej fazie choroby, gdy dolegliwości bólowe są słabo nasilone i nie ma objawów blokowania się palców często sięga się po zabiegi fizykoterapii oraz doustne leki przeciwzapalne.
W stadiach bardziej zaawansowanych choroby wykonuje się „blokady sterydowe” w formie zastrzyków podawanych bezpośrednio do chorej pochewki ścięgna lub kieruje się pacjenta na leczenie chirurgiczne.
Operacja „palca trzaskającego” polega na podłużnym przecięciu pochewki ścięgna zginacza w miejscu jego zgrubienia. Po zabiegu, który wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym pacjent wypisywany jest do domu (ten sam dzień). Unieruchomienia na operowaną kończynę nie stosujemy. Szwy zdejmujemy w 10-14 dobie po operacji. Bezpośrednio po operacji wdrażamy ćwiczenia rehabilitacyjne.

Rys. Schemat operacyjnej techniki uwalniania palca trzaskającego. (źródło: : Anuntaseree: The percutaneous trigger finger release
scalpel – the A knife. BMC Proceedings 2015 9(Suppl 3):A78.)
Napisz komentarz