Na wielu portalach internetowych poświęconych szeroko rozumianej tematyce zdrowia można natknąć się na artykuły poświęcone bólom wzrostowym kończyn dolnych u dzieci. Czy jest takie rozpoznanie, z czym się wiąże choroba i do kogo się udać po pomoc?
Istnieje wiele kontrowersji i rozbieżnych zdań, czy wzrost układu narządu ruchu może powodować dolegliwości bólowe u dzieci. Pierwsze wzmianki o „bólach wzrostowych” kończyn u dzieci można znaleźć już w 1823 roku. Od lat pięćdziesiątych XX wieku terminu tego używa się zamiennie z „bólami kończyn o niejasnej etiologii”, „idiopatycznym bólem kończyn u dzieci”, „łagodnym bólem nocnym u dzieci”, czy „nawracającym bólem kończyn u dzieci”.
W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 10 nie ma wymienionej oddzielnej jednostki „bóle wzrostowe”. Pacjentów z tego typu dolegliwościami kwalifikuje się do grupy:
M79.1-Mięśnioból lub M79.6-Bóle kończyn.
Prawdą jest, że istnieje duża grupa dzieci, które trafiają do ortopedów i pediatrów z powodu powtarzających się nocnych dolegliwości bólowych kończyn dolnych. Przyjmuje się, że „bóle wzrostowe” dotyczą od 3-37% wszystkich dzieci między 4-6 rokiem życia. Dolegliwości te najczęściej dotyczą okolicy stawów kolanowych (nie samych stawów), pojawiają się bez przyczyny i skutkują najczęściej apatią dziecka oraz brakiem chęci do zabawy w ciągu dnia. Powszechność zjawiska spowodowała, że podjęto liczne badania nad istotą nawracających bólów kończyn u dzieci. Ich efektem było sformułowanie kryteriów bólów wzrostowych.
| Pacjent w wieku 3-12 lat (najczęściej 4-6), ból po raz pierwszy pojawia się bez uchwytnej przyczyny | |
| częstość występowania bólu | ból okresowy: 6-24 razy w miesiącu |
| lokalizacja | obustronny, uda, dół podkolanowy, podudzia (najczęściej przednia krawędź piszczeli) |
| początek bólu | późne popołudnie, wieczór |
| czas trwania | 10-30 minut (do godziny) |
| pomoc doraźna | zmniejszenie nasilenia po masowaniu i/lub łagodnych lekach p/bólowych |
| zaburzenia chodu | brak |
| badanie fizykalne | brak odchyleń od normy |
| wyniki badań laboratoryjnych i RTG | prawidłowe |
| Tab. Kryteria bólów wzrostowych wg Petersona | |
Etiologia, czyli mechanizm powstawania dolegliwości nie jest znany. Aczkolwiek ostatnio wyklucza się związek „bólów wzrostowych” z procesem wzrastania. Inne potencjalne przyczyny nawracającego bólu kończyn u dzieci: czynniki przeciążeniowe, wady postawy, obniżony próg bólu, uwarunkowania psychospołeczne.
Rozpoznanie „bólów wzrostowych” odbywa się przez wykluczenie innych chorób.
Inne choroby mogące być przyczyną wieczornych dolegliwości bólowych kończyn u dzieci:
- choroby nowotworowe (pierwotny nowotwór kości, białaczka),
- ostre i przewlekłe zapalenie kości
- złuszczenie głowy kości udowej
- choroba Perthesa
- przemijające odczynowe zapaleniu maziówki
- osteoid osteoma.
Ważne!
O „bólach wzrostowych” u dzieci mówi się najczęściej, gdy brak ewidentnej przyczyny dolegliwości bólowych. W mojej opinii określenie to jest nietrafne.
W przypadku wystąpienia samoistnych dolegliwości bólowych w obrębie narządu ruchu u Twojego dziecka nie lekceważ objawów!. Doraźnie, przy braku przeciwskazań możesz podać dziecku paracetamol lub ibuprofen (dawkowanie zależne od wieku i wagi dziecka), czasami ulgę przynieść może delikatny masaż bolącej okolicy. Nie zwalnia Cię to od wizyty z dzieckiem u lekarza, najlepiej ortopedy.
Napisz komentarz